NÉM CẦU
Tên trò chơi: NÉM CẦU (ném còn)
Thể Loại: Trò chơi dân gian.
Dân tộc/ Khu vực: Việt – Việt Nam
Mục đích, ý nghĩa:
– Với người Thái, trò chơi ném cầu (còn) mang thông điệp mong muốn âm dương hòa hợp, cầu mong con cái trong nhà đông đúc. Khi chơi, người Thái thường ném quả còn hướng về đầu nguồn sông hay suối, chính là hướng về các bản làng người Thái.
– Người Tày, trò chơi ném cầu (còn) mang ý nghĩa cầu mùa. Trước khi khép hội, thầy mo sẽ rạch quả cầu (còn) thiêng lấy hạt bên trong, tung lên để mọi người cùng hứng lấy vận may. Người Tày quan niệm, hạt giống này sẽ mang lại mùa màng bội thu và may mắn, vì đã được truyền hơi ấm của những đôi bàn tay nam, nữ.
– Đối với người Mường, hội ném cầu (còn) là dịp để nam thanh, nữ tú gặp nhau. Trò chơi này như bà mối se duyên cho trai tài, gái sắc. Bên nào thua sẽ để lại một vật làm tin. Thường người thua là con trai để lấy lòng người con gái. Sau lễ hội, các chàng trai sẽ quay lại nhà cô gái để xin lại vật gửi làm tin trước đó, đây cũng là cớ để hai người gặp gỡ, tìm hiểu tiếp.
=> Với mỗi dân tộc, trò chơi ném cầu (còn) mang một giá trị nhân văn sâu sắc, thu hút mọi người tham gia. Ném cầu (còn) tạo nên không khí vui tươi cho ngày Tết. Ai đến với hội ném cầu (còn) đều vui vẻ, phấn khởi, mong muốn năm mới nhiều niềm vui, gia đình hòa thuận, ấm no, hạnh phúc.
Lịch sử:
– Không ai rõ trò chơi ném cầu (còn) có từ khi nào và cũng chẳng ai hay ném cầu (còn) đã trở thành trò chơi dân gian hấp dẫn nhất của dân tộc Thái như thế nào. Chỉ biết rằng ném cầu (còn) thường được tổ chức vào những ngày tết, ngày hội trong không khí náo nhiệt, vui tươi.
Số lượng người chơi: có thể nhiều người chơi chia làm các đội, từng người ném một.
Chuẩn bị:
– Một cây tre dài, thẳng, đặc biệt cây tre phải thật già thì mới chắc chắn. Chiều cao của cây tre khoảng 20 m, trên ngọn uốn vòng tròn đường kính khoảng 50 cm, dán giấy mỏng.
– Quả còn, quả cầu.
Mô tả chi tiết (luật chơi, cách chơi):(thêm thông tin)
– Tiến hành chia đội chơi ném còn, có thể chia hai đội nam hoặc nữ, hoặc hai đội so le nam nữ với số lượng người như nhau. Ban tổ chức quy định vị trí đứng cho mỗi đội.
– Khi có tín hiệu bắt đầu trò chơi, trong thời gian quy định, các đội chơi sẽ tiến hành ném còn qua vòng còn. Người chơi cầm gần cuối đoạn dây vải quay quả còn vài vòng theo chiều kim đồng hồ rồi mới tung lên để quả còn bay lọt qua vòng tròn được tính một điểm.
– Ban trọng tài theo dõi thời gian, người phạm lỗi và tính điểm cho mỗi đội. Đội chơi khi kết thúc lượt chơi với thời gian quy định mà có điểm cao hơn là đội chiến thắng.
Cách chơi ném xai:
Đây thực chất là một hình thức gao duyên, trong đó thanh niên nam nữ chưa vợ chưa chồng được chia làm 2 hàng. Nam đứng một bên, nữ đứng một bên. Lúc đầu, những người chơi có thế tung còn đại trà, bên tung bên đón. Về sau, cặp nào có “tình ý” với nhau thì tự khắc ném còn cho nhau.
Nếu ai bắt trượt làm quả còn rơi xuống đất sẽ phải có quà tặng cho người tung, thường là chiếc khăn piêu, vòng bạc…
Video minh họa: https://www.youtube.com/watch?v=wLTUfatxaEc
Sưu tầm: Nguyễn Thu Trang
Thông tin bổ sung:
Nguồn tham khảo: Internet; ảnh:
Hashtags: #nemcau; #nem-cau; #thuvientrochoi
